Vol 13, No 1 (2017): มกราคม - มิถุนายน 2560

การพัฒนารูปแบบการดำเนินงานศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ (ศพอส.) ในจังหวัดสระบุรี ( THE OPERATION MODEL DEVELOPMENT OF QUALITY LIFE AND ELDERLY CAREER DEVELOPMENT CENTER IN SARABURI PROVINCE )

Abstract

 

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนา ทดลองใช้รูปแบบและประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการดำเนินงานศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุในจังหวัดสระบุรี โดยใช้การวิจัยและพัฒนา แบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 ศึกษาสภาพ ปัญหาและความต้องการ โดยการสัมภาษณ์กระบวนการกลุ่มและวิเคราะห์นำมาใช้จัดทำแบบสอบถาม จำนวน 48 ข้อ ประชากรที่ศึกษาที่ปรึกษาและคณะกรรมการศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ ทั้ง 14 แห่ง รวม 250 คนและสุ่มตัวอย่างแบบง่าย โดยใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน่ ได้กลุ่มตัวอย่าง 154 คน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนาและตรวจสอบรูปแบบ โดยการจัดประชุมผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 20 คน ปรับปรุงและประเมินความเหมาะสม และความเป็นไปได้ของรูปแบบ ขั้นตอนที่ 3 ทดลองใช้ และประเมินประสิทธิผลของรูปแบบด้านความเหมาะสม ความเป็นไปได้ ความเป็นประโยชน์ และความพึงพอใจจากการใช้รูปแบบ โดยสอบถามกับที่ปรึกษาและคณะกรรมการศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ จำนวน 2 แห่งๆ ละ10 คน รวม 20 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การแปลความหมายตามเกณฑ์การประเมิน 5 ระดับ ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ดำเนินการศึกษาตั้งแต่เดือนธันวาคม 2559 ถึง พฤษภาคม 2560

          ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการดำเนินงานศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ (ศพอส.) ในจังหวัดสระบุรี ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) จุดมุ่งหมายของรูปแบบ 2) โครงสร้างโดยรวมของศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ ประกอบด้วยด้านการบริหารและด้านการดำเนินงาน ด้านละ 5 ภารกิจ 3) บทบาทภารกิจของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 6 หน่วยงาน ประกอบด้วย (1) สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด มี 5 ภารกิจ (2) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มี 6 ภารกิจ (3) ชมรมผู้สูงอายุมี 6 ภารกิจ (4) หน่วยบริการปฐมภูมิ มี 7 ภารกิจ (5) กองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่นหรือพื้นที่มี 4 ภารกิจ และ (6) ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านตำบล มี 5 ภารกิจ รูปแบบมีคุณภาพเป็นที่ยอมรับได้ตามเกณฑ์ทั้งด้านความเหมาะสม ความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.36, 3.57, และ 4.10 ตามลำดับ และความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบ อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.12 ข้อแสนอแนะ ควรสนับสนุนให้ผู้นำชุมชนและประชาชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนายุทธศาสตร์ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ มีการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และเพิ่มพูนความรู้ ทักษะในการจัดทำแผนงาน/โครงการให้แก่คณะกรรมการอย่างต่อเนื่อง

          This research has its purposes to develop, experiment the pattern and evaluate the efficiency of the operation model of the quality life and elderly career development center in Saraburi. This research is a mixture of quantitative and qualitative research which separates into 3 processes. Step 1, studied the conditions, problems, and requirement by using questionnaire with the supervisor and the committee of the quality life and elderly career development center in all 14 places. The populations studied were 250 people, and it used simple sampling by Taro Yamane solution to get 154 sampling people. Step 2, created and examined the pattern by drafting the pattern, arranged the expert meeting, 20 people, updated and evaluated the suitability and possibility of the pattern. Step 3, experimented and evaluated the efficiently of the pattern including suitability, possibility, beneficial, and also evaluated the satisfaction from using the pattern of the operation model of the quality life and elderly career development center. Those by collecting data with the supervisor and the committee of the quality life and elderly career development center of those 2 places, 10 people each, which was 20 people in total. The data was analyzed by descriptive statistics, percentage, mean and standard deviation. It used interpretation by setting 5 levels of qualitative content analysis. This study was conducted from December 2016 to May 2017.

          The research found that the pattern of the quality life and elderly career development center in Saraburi includes 3 main factors which are; 1) Purpose of the pattern 2) Overall structural of the quality life and elderly career development center which has 10 missions 3) Organizational structure of the relevant organizations including (1) The Office of Social Development and Human Security Province has 5 missions (2) Local government Organization has 6 missions 3) The district elderly club has 6 missions (4) Primary care Unit has 7 missions (5) Local or area health insurance fund has 4 missions, and, (6) The village health volunteer club has 5 missions. When the pattern was used in the real circumstance, it has the acceptable quality according to the criteria in suitability, possibility, and beneficial which overall in the high level (x = 4.36, 3.57, and 4.10) respectively. And, the result of using the committee pattern of the quality life and elderly career development center in Saraburi was satisfied to the use of the pattern overall in the high level (x = 4.12).

          The suggestions are that encouraging community leaders and people to participate in strategic development plans of the quality life and elderly career development center, organizing the exchange of learning meeting regularly, and increasing knowledge and skill in project planning for the committee to continuing.

References

 

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). รายงานประจำปี สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย. บริษัท ที คิว พี จำกัด; 2553.

ปราโมทย์ ประสาทกุลและปัทมา ว่าพัฒนพงศ์. จุดเปลี่ยนประชากรประเทศไทย ใน สุรีย์พร พันพึ่ง และมาลี สันภูวรรณ์ (บรรณาธิการ), ประชากรและสังคม 2554: จุดเปลี่ยนประชากร จุดเปลี่ยนสังคมไทย นครปฐม: สถาบันวิจัย ประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล; 2554.

สำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็กเยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผู้สูงอายุ. คู่มือการดำเนินงาน ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ; 2557.

สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์. ศักยภาพองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ. [อินเทอร์เนต]. [เข้าถึงเมื่อ10 มี.ค. 2560] ค้นจากhttp://thaitgri.org/images/document/Research_tgri

ลัดดา ดำริการเลิศ. การดูแลผู้สูงอายุแบบบูรณาการในชุมชน.เวทีเสวนา ‘ร่วมพัฒนาระบบสุขภาพชุมชน.กรุงเทพฯ. (พิมพ์ครั้งที่ 8). ที คิว พี จำกัด; 2555.

สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสระบุรี. เอกสารอัดสำเนา; 2560.

วัยเฟิล ซิวสารี และศิริพงษ์ มาณะศรี. ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุตำบลริมปิง อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน. วารสาร มมร. วิชาการล้านนา. 2558; 1: 40-42.

Yamane, Statisties and Introductory Analysis. 2nd (ed).New York: Harper and Row; 1973.

ชูศรี วงศ์รัตนะ. เทคนิคการใช้สถิติเพื่อการวิจัย (พิมพ์ครั้งที 9). นนทบุรี: ไทเนรมิตอินเตอร์โปรเกรสซิฟ ; 2553.

Keeves, P.J. Educational research, methodology, and measurement :An international handbook. Oxford : Pergamon Press; 1988.

วรานิษฐ์ โชคนิธินิรันดร์,). การบริหารภาครัฐในการส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ : กรณีศึกษากรุงเทพมหานคร.วารสารเซนจอร์น. 2558; 22.

พัชรา สังข์ศรี. แนวทางส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต สำหรับผู้สูงอายุในภาคกลาง. กรุงเทพมหานคร : วารสารสุโขทัยธรรมาธิราช; 2556.

ปราโมทย์ น้อยวัน, สารีพันธุ์ ศุภวรรณ และ วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา. แนวทางการจัดศูนย์การเรียนรู้ชุมชน อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี. การประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 2; 2554.

บุญชม ศรีสะอาด. การวิจัยเบื้องต้น มหาสารคาม : สุวีริยาสาส์น;2545.

รัตนะ บัวสนธ์. การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษา.นครสวรรค์: ริมปิงการพิมพ์; 2554.

ธนีนาฎ ณ สุนทร. การพัฒนารูปแบบและกลยุทธ์การบริหารคุณภาพสำหรับกิจการนักศึกษา มหาวิทยาลัยเอกชน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2545.

Getzels, Jacob, James W. Lipham, and Roald Campbell. Educational Administration as a Social Process. New York: Harper & Row; 1955.

ศิริดา บุรชาติ.การวิจัยและพัฒนารูปแบบการประเมินคุณภาพบัณฑิต สาขาครุศาสตร์/ศึกษาศาสตร์ของสถาบันอุดมศึกษา.วารสารวิจัย มข.2554; 4: 101.

วันที่โพส วันที่ 2 กันยายน 2562 เวลา 15.24 น. , อ่าน 226 , โพสโดย กลุ่มแผนงาน